Laminaty techniczne są tworzywami powstałymi z połączenia dwóch materiałów o różnych właściwościach. Wśród najbardziej popularnych laminatów technicznych znajduje się tekstolit oraz szkło epoksydowe. Charakteryzują się wysoką wytrzymałością mechaniczną, są odporne na zabrudzenia i działanie środków chemicznych, mają twardą powierzchnię i odporność na warunki atmosferyczne.
Laminaty techniczne: właściwości i zastosowanie szkła epoksydowego
Laminaty techniczne szklano-epoksydowe (TSE) powstają w wyniku połączenia żywicy epoksydowej z tkaniną szklaną. Oba te produkty sprasowywane są ze sobą warstwowo, w wyniku czego powstaje szkło epoksydowe. Jest ono doskonałym tworzywem konstrukcyjnym i elektroizolacyjnym. Dzięki dużej zawartości włókna szklanego laminat ten ma wysoką wytrzymałość mechaniczną, a dzięki żywicy epoksydowej dobrą stabilność wymiarową i odporność na wysokie temperatury.
Szkło epoksydowe występuje w licznych odmianach, cechujących się różnymi właściwościami:
-
TSE-2 posiada dobrą stabilność dielektryczną w warunkach wysokiej wilgotności i w temperaturze do 130°C
-
TSE-3 ma bardzo dobre właściwości mechaniczne i dielektryczne w temperaturze do 155°C
-
TSE-5/130 ma takie same właściwości mechaniczne i dielektryczne jak TSE-2 oraz kategorię palności FVD
-
TSE -5/155 ma takie same właściwości mechaniczne i dielektryczne jak TSE-3 oraz kategorię palności FVD
-
TSE-6 ma bardzo dobre właściwości mechaniczne i dielektryczne w temperaturze do 180°C
-
TSE-7 bardzo dobre właściwości mechaniczne i dielektryczne w temperaturze do 200°C
-
TSE-8 bardzo dobre właściwości mechaniczne i dielektryczne w temperaturze do 220°C
Laminaty techniczne szklano-epoksydowe mogą być wykorzystywane w technologii wysokich napięć oraz jako materiały konstrukcyjne w prawie każdych warunkach. Z powodzeniem wykorzystywane są na przykład w przemyśle zbrojeniowym. Dzięki wysokiej odporności na udar oraz przepalenie są częścią pojazdów wojskowych, osłon pojazdów cywilnych czy sejfów.
Laminaty techniczne: tekstolit
Laminaty techniczne takie jak tekstolit, czyli inaczej płyty bawełniano-fenolowe TFC, charakteryzują się wyjątkową stabilnością mechaniczną, w szerokim zakresie temperatur.
Wśród różnego rodzaju tworzyw konstrukcyjnych TFC wyróżnia się dużą odpornością na obciążenia mechaniczne i termiczne. Nie topi się i nie zmienia kształtu pod wpływem działania podwyższonych temperatur i znacznych nacisków.
Tekstolit jest materiałem kompozytowym, składającym się ze sprasowanej tkaniny bawełnianej i żywicy fenolowej. Jest jednym z najstarszych materiałów konstrukcyjnych i cechuje się następującymi właściwościami:
-
temperatura pracy ciągłej: 120°C
-
niski współczynnik tarcia
-
odpowiedni do pracy w oleju i w powietrzu o normalnej wilgotności; zalecane jest gotowanie w oleju, dzięki czemu właściwości trybologiczne tekstolitu ulegają polepszeniu, ponieważ włókna bawełny zawarte w laminacie naciągają olejem i element staje się w pewnym sensie samosmarowym
-
odporny na chemikalia
-
posiada bardzo dobrą obrabialność mechaniczną – przetwarzanie za pomocą obróbki wiórowej
Rodzaje i zastosowanie płyt tekstolitowych TCF:
-
TCF-1 zastosowanie elektryczne średnionapięciowe, dobre właściwości dielektryczne i obniżona chłonność wody
-
TCF-2 zastosowanie konstrukcyjne i elektryczne niskonapięciowe, dobre właściwości mechaniczne
-
TCF-4 zastosowanie konstrukcyjne, bardzo wysokie właściwości mechaniczne, zalecane na małe elementy i do precyzyjnej obróbki mechanicznej
-
TCF-5 zastosowanie konstrukcyjne, lepsze właściwości mechaniczne od TCF-2, mogą być produkowane także z15% dodatkiem PTFE polepszającym właściwości trybologiczne
Jako laminat techniczny, tekstolit wykorzystywany jest między innymi w przemyśle hutniczym i maszynowym jako materiał konstrukcyjny, oraz w przemyśle elektrotechnicznym jako element elektroizolacyjno-konstrukcyjny transformatorów olejowych i silników elektrycznych.
Ponadto tekstolit wykorzystywany jest do produkcji łożysk, kół zębatych, ozdobnych przeciwciernych części tłocznych, ciężkich strugarek wzdłużnych czy piłek ramowych.
